Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından
imzalanarak Resmi Gazete'de yayımlanan 'Mevsimlik Tarım İşçileri ile İlgili
2024/5 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi' ile mevsimlik tarım işçilerinin
çalışma şartlarının iyileştirilmesine yönelik yeni düzenlemeler getirildi.
VALİLİKLER GEÇİCİ YERLEŞİM ALANLARI
KURACAK
Genelge kapsamında, mevsimlik tarım işçileri
ve aileleri için geçici yerleşim alanları oluşturulacak ve bu alanlarda eğitim,
sağlık, ulaşım ve sosyal hizmetler sunulacak. Genelgeye göre, valilikler
tarafından mevsimlik tarım işçilerinin yoğun olarak çalıştığı yerlerde iklim
şartlarına uygun, emniyetli ve estetik prefabrik yapılar kullanılarak geçici
yerleşim alanları kurulacak. Bu alanlar sel, su baskını gibi doğal afetlere
karşı güvenli lokasyonlarda planlanacak ve yerleşim yerlerine elektrik, su ve
kanalizasyon hizmetleri sağlanacak. Valiliklerce hazırlanan eylem planlarında
belirlenen alanlara ilişkin tahsis veya protokol belgesi Mevsimlik Tarım
İşçileri Bilgi Sistemi'ne (e-METİP) aktarılacak.
YOĞUN BÖLGELERE SAĞLIK PERSONELİNİN
İSTİHDAM EDİLECEK
Genelgede sağlık hizmetleri kapsamında, il
sağlık müdürlükleri tarafından mevsimlik tarım işçileri ve ailelerine yönelik
aşılama, kronik hastalık taramaları ve mobil sağlık ekipleri ile sağlık
hizmetleri sunulacak. Genelgede, "İl sağlık müdürlüklerince mevsimlik
tarım işçiliğinin yoğun olduğu bölgelerde yeterli sayıda sağlık personelinin
istihdamı sağlanacak ve hizmet ihtiyacına göre personelin çalışma saatleri
düzenlenecektir. Çalışan sağlığının korunması ve geliştirilmesi kapsamında il
sağlık müdürlüklerince gerekli bilgilendirme faaliyetleri yapılacaktır"
ifadelerine yer verildi.
EĞİTİM MASRAFLARI KARŞILANACAK
Genelgeye göre çocukların eğitimi için geçici
yerleşim alanlarında eğitim merkezleri oluşturulacak ve Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından eğitim hizmetleri koordine edilecek. İl milli Eğitim
Müdürlüklerince; geçici yerleşim alanlarında eğitim ve sosyal faaliyetler için
oluşturulan merkezin, öncelikle çocuklar için etkin bir eğitim merkezi olarak
kullanılmasının sağlanacağına dikkati çekilen genelgede şu ifadelere yer
verildi: "Çocukların eğitimi için geçici yerleşim alanlarında eğitim
merkezleri oluşturulacak ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından eğitim hizmetleri
koordine edilecek. Mevsimlik tarım işçilerinin zorunlu eğitim çağındaki
çocuklarının eğitimlerini devam ettirmek üzere konu hakkında Milli Eğitim
Bakanlığının ilgili yönerge/genelge hükümleri uygulanacaktır. Bu hususta şartlı
nakit transferi gibi özendirici tedbirler etkin şekilde uygulanacak, çocukların
okul kıyafetleri ve malzemeleri valiliklerce sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakıfları aracılığıyla temin edilecektir. İl milli eğitim müdürlüklerince;
mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının daimi ikametgahlarındaki okullarına
döndüklerinde öğrenme kayıplarına yönelik telafi/yetiştirme eğitimleri
yapılacaktır. Mevsimlik tarım işçileri, daimi ikamet ettikleri illere geri
döndüklerinde çalışma ve iş kurumu il müdürlükleri, halk eğitimi merkezleri ve
mesleki eğitim merkezlerince; işçiler arasında yaygın eğitim ihtiyacı olanlar
tespit edilerek eğitim ihtiyaçları karşılanacak, yetişkinlere okuma-yazma
ve/veya meslek edindirme kursları, iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile
sosyal-kültürel faaliyetler düzenlenecektir. Özel eğitim ihtiyacı bulunan
çocuklar rehberlik araştırma merkezi müdürlükleri tarafından eğitim
imkanlarından faydalandırılacaktır. Mevsimlik tarım işçisi ailelerin
çocuklarının eğitime erişimlerinin sağlanması amacıyla il/ilçe milli eğitim
müdürlükleri bünyesinde kurulan ekiplerin görevleri süresince ulaşım
ihtiyaçlarının giderilmesi için gerekli tedbirler Valiliklerce
alınacaktır."
GECE SAATLERİNDE YOLCULUK
KALDIRILIYOR!
Genelgeye göre, İçişleri Bakanlığı, mevsimlik
tarım işçilerinin güvenli bir şekilde seyahat etmeleri için gerekli trafik
denetimlerini artıracak ve gece saatlerinde yolculuk yapmamaları sağlanacak.
Geçici yerleşim alanlarının korunması ve asayişin sağlanması için kolluk
kuvvetleri tarafından düzenli devriyeler yapılacak.
SOSYAL HİZMETLER ARTIRILACAK
Aile ve sosyal hizmetler il müdürlüklerince
sosyal hizmetler kapsamında, mevsimlik tarım işçileri ve ailelerinin
bilgilendirilmesi sağlanacağı kaydedilen genelgede kadın, çocuk, engelli ve
yaşlıların sunulan hizmetlerden yararlanacağı vurgulandı. Okul çağına gelmemiş
çocuklar için ise aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve İl Milli Eğitim
Müdürlükleri tarafından geçici yerleşim alanlarında eğitim ve bakım hizmetleri
için personel görevlendirilebilecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından
sunulan gezici kütüphane, gezici müze ve benzeri hizmetlerin geçici yerleşim
alanlarında faaliyet göstermesi amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
ile koordineli çalışmalar yürütüleceği aktarılan genelgede şunlar yer aldı:
"Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından mevsimlik tarım işçisi ailelerin
çocuklarına yönelik sosyal ve sportif faaliyetler yürütülecektir. İl
Müftülüklerince mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin inanç ve ibadet
ihtiyaçlarının karşılanması için gerekli tüm tedbirler alınacak; çocuk
işçiliğinin önlenmesine ve çocukların zorunlu eğitime devam etmelerinin
sağlanmasına ilişkin olarak ailelerin bilgilendirilmesine yönelik çalışmalara
destek verilecektir."