1979 yılında Niğde’de doğdu. İlkokulu Divarlı Kasabası İlkokulunda, Ortaokul ve Liseyi Çiftlik İlçesinde okudu. 1996 yılında girdiği Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden 2000 yılında mezun oldu. 2003 yılında İngiltere Exeter Üniversitesinde bir yıl süre ile dil eğitimi aldı ve İngiltere kamu kurumlarını yerinde inceledi.
2011 yılında İngiltere Keele Üniversitesinde Avrupa Politikaları ve Kültürü üzerine Yüksek Lisans Eğitimini tamamladı. 2013 yılında Amerika Birleşik Devletleri National Defence Üniversitesinde Terörizm ile Mücadelede Hükümetlerin Bütüncül Yaklaşımı üzerine bir ay süreyle eğitim aldı. 2021 yılında Anadolu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler (İngilizce) bölümünü bitirdi. Halen Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Avrupa Araştırmaları Enstitüsünde Avrupa Hukuku (İngilizce) alanında Doktora eğitimine devam etmektedir.
2001 yılında Balıkesir Kaymakam Adayı olarak atandı. Sırasıyla; Kırıkkale Sulakyurt Kaymakam Vekili, Aydın Yenipazar Kaymakam Vekili, Çorum Boğazkale Kaymakamı, Hakkâri Çukurca Kaymakamı, Erzincan Vali Yardımcısı, İçişleri Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkan Yardımcısı, Afyonkarahisar Bolvadin Kaymakamı ve Adıyaman Vali Yardımcısı olarak görev yaptı.
İyi derecede İngilizce bilen Ayhan AKPAY evli ve iki çocuk babasıdır.