DİGİTAL DEMOKRASİ

AK Parti’den Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkan Aday Adayı olan Cüneyd Altıparmak, dijitalleşmenin getirdiği yeni dünya düzeninin yönetim biçimlerine etkisini Star Gazetesi’nin Açık Görüş sayfalarına yazdı.

Hukukçu Altıparmak, “Yönetim tarzlarında vatandaşın fikrini ilk elden gündeme alan yaklaşımlar, bir fırtına gibi geliyor. Artık e-partilerin olacağını, e-belediyelerin ve hatta organlarının dijitalleşeceğini görmek gerekiyor. e-Demokrasi ve sunduğu araçlar, seçilen ile seçen arasındaki o imtiyazlı farklılığı kaldıracak” dedi.

DEMOKRASİ 4.0 GELİYOR

Altıparmak’ın görüşleri özetle şöyle: “Dünya değişiyor. Hem de baş döndürücü bir hızla. Bu değişimin merkezinde internet var. İnternet günlük hayatımızdaki birçok şeyi değiştirdi. Bu dönüşüm yönetime de etki ediyor haliyle. Özellikle toplumun nabzını ve eğilimini ölçmenin kolaylaştığı bu dönemde, vatandaşa hemen her konuda "oylama" suretiyle karar alma süreçlerine katmak mümkün. Bu da ister istemez "temsili demokrasi" meselesini yeniden düşünmeye sevk ediyor bizleri.”

SİHİRLİ KELİME: KATILIM

‘Katılım’ı dünyanın yeni ve önemli keşfi olarak niteleyen Altıparmak, “Katılım, seçenle seçilen arasında işteş bir süreç vaat ediyor. İki tarafa da birbirini dinleme ve önemseme zorunluluğu getiriyor. Katılım sadece süreçlere katmak değil, karar alma görevini katılanların ortak aklına teslim etmek... Katılım, istişare kültürümüzün modern hali biraz da. Seçim toplumun tercihine; katılım ise toplumun aklına yaslanmak olduğu için bir fikir alış-verişi zemini.”

E-DEMOKRASİ GELİYOR

“Seçmenin dörtte biri genç. Ve birçoğunun ülkeye dair düşünceleri ve projeleri var. İnternet okur yazarlığı yüksek bu kitlenin bilgiye ulaşma gibi bir sıkıntısı da yok. Bu dönüşümü okumak gerekiyor... Yani sadece gençlere dönük projeleri "vergi muafiyeti" "telefon-tablet hediyesi" bağlamında görmemek gerekiyor. Ak Parti seçim beyannamesi, halk teşebbüsü kavramının yanında "e-demokrasi" ifadesini de yerleştirmiş.”

“Bu temsili demokrasiden teknolojinin nimetlerini kullanarak ayrılmak ve doğrudan demokrasiye geçiş olarak da anlaşılabilir. Zira e-demokrasi, temsilci yani milletvekili, belediye meclis üyesi kullanmadan; her vatandaşın yasa yapma veya belediye meclislerinin karar alma sürecine katkı vermesi -hatta bu konuda doğrudan oy kullanarak- sunulan taslakları kabul etmesi, değiştirmesi ve güncellemesi demek... Demokrasiye teknolojiye yaslanan yeni kazanımlar elde edilmesi imkânı sağlayan bu sistem çok önemli.”

DOĞRUDAN DEMOKRASİYE DİJİTAL DÖNÜŞ

“Doğrudan demokrasiye dijital bir dönüş yaşayacağımız kesin. Ve bunun yerel yönetimlerden doğduğunu da görmek durumundayız. Halk teşebbüsü ve referandum gibi klasik yöntemlere ek araçlar gündeme gelecek... Bunların kısmi de olsa uygulamalarını görüyoruz. En basitinden yapılan anketlerin bu kadar artması, mahalle toplantıları ile kanaatlerin sorulması ve nihayet katılımcı oluşumlar ile belediyelere destek verilmesi "el yordamı" ile de olsa bir arayışın olduğunu gösteriyor. Şüphesiz sosyal medyadaki ölçüler, ortaya atılan bir fikre yapılan yorumlar, eğilimi anlamak için belediyelerin kurduğu siteler de güncel örnekler. Kamu hizmetlerinin dijitalleştiği ve "e-Devlet" yapılanmasının getirdiği bu yeni evrende, bu sistem içinde yeni araçlar üretmek mümkün.”

ÖRNEK: DECİDE MADRİD

“Aslında gerekli alt yapı hazır ülkemizde. Misal "Belediye Meclisine Teklif Sun" butonu ile bir anda birçok fikrin sisteme dahil olması mümkün. Yine Belediye Meclisinin bir alanı imara açma teklifini belediyece e-devlet üzerinden yapılacak oylama sonucuna göre karara bağlayacağını ilan etmesi... Bunun Belediye Kanunu'nda kısıtlı da olsa yeri var, bu kapsam genişletilebilir. Bunun en iyi örneklerinden biri Decide Madrid (https://decide.madrid.es/). Madrid Belediyesinin vatandaş katılım platformu. Bu platformda önerilerde bulunabilir, vatandaşlarca sunulan fikirler hakkında istişarelerde bulunup oy kullanabilir, katılımcı bütçeli projeler önerebilirsiniz. Hatta sadece destekleyebilir veya oylayabilir, belediye düzenlemeleri hakkında karar verebilmesi için katkı sunabilirsiniz. Bunları da yapmayıp bir konuyu tartışmaya açmanız da mümkün. Bunun için siteye kaydolmanız yeterli. Ardından fikrinizi ortaya atıyorsunuz. Bu bir süre portalda kalıyor, diğer üyeler belirlenen sayıda bir destek sunarsa, bu teklinizin belediye meclisine doğrudan görüşülmesi gerekiyor. Burada fikir sunarak değil de başka fikirlere oy vererek de sürece katkı sunmak mümkün. Bir öneri Madrid'de ikamet eden 16 yaşından büyük kişilerin desteğinin yüzde 1'ine ulaştığında veya Belediye Meclisi belirlenen konuyu gündemleştirir. Bir başka örneğinde akıllı şehirler fikrinin bir uzantısı olan "CityLab"lardır. Burada kent meselelerinin verimli konuşulması ve uzmanlarının sürece dahil olması sağlanır.”