Hukukumuzda alternatif çözümlerden biride uzlaştırma müesesesidir.Uzlaştırma kurumu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile yapılan önemli reformlardan biridir. Uzlaştırma kurumu, Türk ceza hukuku sistemi içerisine ilk kez 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 73. maddesinin 8.fıkrasıyla ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 253, 254. ve 255. maddeleri ile getirilmiştir.

Ülkemizde ceza hukuku alanında öngörürülmüş bir kurum olan uzlaştırma belli suçların kamu davası açılmadan önce taraflarının uzlaşmaya davet edilerek aralarındaki bir anlaşma ile suç konusunun nihayete erdirilmesini amaçlamaktadır.Buna göre uzlaşma, tarafların özgür iradeleriyle belirleyeceği edim karşılığında veya edimsiz olarak anlaşmalarıdır.Bir diğer deyişle Ceza Muhakemesi hukukunda, mağdurların haklarının korunması ve suç faillerinin topluma kazandırılması amacıyla; mağdur ve failin, özgür iradeleriyle kabul etmeleri hâlinde, tarafsız bir üçüncü kişinin yardımıyla, suçtan ortaya çıkan sorunların çözümüne aktif olarak katıldıkları ve  hedefi, suçun işlenmesinden sonra fail ve mağdur arasında meydana gelen çekişmeyi, tarafsız bir uzlaştırmacının girişimiyle çözmek olan bir süreçtir.

Uzlaştırma sürecine katılım her iki taraf için de tamamen gönüllüdür ve süreçte gizlilik ilkesi esastır.Yani müzakereler gizli olarak yürütülür. Uzlaştırma müzakereleri sırasında tarafların konuyla ilgili olarak yapacakları açıklamalar mevcut soruşturmada ve disiplinle ilgili olanlarda dahil olmak üzere, hiçbir soruşturma ve kovuşturmada ya da davada delil olarak kullanılamaz,  herhangi bir yerde açıklanamaz.

Uzlaştırma süreci tarafların süreci kabulüyle başlar, taraflardan biri kabul etmezse süreç işlemez. Taraflar uzlaşma sağlanana kadar bu yöndeki iradelerinden her zaman vazgeçebilirler.

Şüpheli/sanık ile mağdur/katılan veya suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırmada esas hakkındaki kararı taraflar kendileri verirler.

Şuan ülkemizde bütün adliyelerimizde uzlaştırma bürosu bulunmaktadır.Uzlaştırmacı, Cumhuriyet başsavcılığı uzlaştırma bürosu tarafından görevlendirilen tarafsız ve bağımsız bir kişidir. Uzlaştırmacı sadece görüşmelerin yürütülmesini kolaylaştırır.Sürecin sağlıklı işlemesi için iletişim sağlar.

Uzlaştırmacı taraflara uzlaştırma süreciyle ilgili ayrıntılı bilgilendirme yapar, hak ve yükümlülüklerini anlatır ve tarafların uzlaştırmaya ilişkin sorularını cevaplandırarak zihinlerindeki şüpheleri ortadan kaldırır.

Uzlaştırma ücreti ve giderlerinden mağdur/katılan veya suçtan zarar gören hiçbir şekilde sorumlu değildir.

Uzlaşmanın sağlanması halinde, şüpheli ya da sanık uzlaştırma giderlerini ödemez.Bu giderler Devlet Hazinesi'nden karşılanır.

Uzlaşma teklifinden itibaren üç gün içinde uzlaşma konusundaki kararın uzlaştırmacıya bildirilmemesi halinde, teklif ilgili tarafça reddedilmiş sayılır.

Uzlaşma teklif formu ile uzlaştırma raporu taraflarca imzalanır.

Mağdur ya da suçtan zarar görenin uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması, haklarından vazgeçtiği anlamına gelmez.

Şüpheli ya da sanığın uzlaşma teklifini kabul etmesi ve uzlaştırma görüşmesi yapması suçu kabul ettiği anlamına gelmez.

Uzlaştırma müzakerelerine; uzlaştırmacı, taraflar ile bunların kanuni temsilcileri, müdafi ve vekili katılabilir.

Taraflardan herhangi birinin uzlaştırma görüşmelerine katılmaması halinde uzlaşma kabul edilmemiş sayılır.

Uzlaşmanın sağlanması halinde mağdur, yargılama sürecine girmeksizin uzlaşma sonucu belirlenen haklarını alır.Uzlaştırmada taraflar, mağdurun zararının giderilmesi hususunda bir anlaşmaya varmaya çalışırlar. Mağdurun zararının giderilmesi, mağdura bir miktar tazminat ödenmesi şeklinde olabileceği gibi, mağdur veya toplum için belirli bir kamu hizmetinde bulunulması, bir kamu kurumu veya kamu yararına hizmet veren özel bir kuruluş ile yardıma muhtaç kişi ya da kişilere bağış yapılması veya hukuka ve ahlaka uygun başka herhangi bir edim şeklinde olabilir. Yine tarafların edimsiz olarak uzlaşmalarına da herhangi bir engel bulunmamaktadır.

Uzlaşmanın sağlanması halinde mağdur, soruşturma/kovuşturma konusu suç nedeniyle tazminat davası açamaz, açılmış bir dava varsa feragat etmiş sayılır.

Soruşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesi halinde, şüpheli hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilir ve adlı sicile kaydedilmez. Aksi halde kamu davası açılır.

Kovuşturma evresinde uzlaşmanın gerçekleşmesi ve edimin yerine getirilmesi halinde, sanık hakkında düşme kararı verilir ve adlı sicile kaydedilmez. Aksi halde yargılamaya devam olunur.

Şüpheli ya da sanığın edimini yerine getirmemesi halinde uzlaştırma raporu veya uzlaşma belgesi, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 38 inci maddesinde yazılı ilam mahiyetinde belgelerden sayılır. Bu belge mahkeme kararı gibi İcra olunur.Hak sahibi icra marifetiyle hakkına kavuşur.